Totentanz

20.15 uur, zaterdag 1 november 2014
Sint-Maartenskerk, Kerkplein 1, Zaltbommel (kaart)

20.15 uur, zaterdag 8 november 2014
Citykerk Het Steiger Sint Dominicus, Hang 18, 3011 GG, Rotterdam (kaart).

Entree €18

Op het programma staan de Musikalische Exequien van Heinrich Schütz (1636) en Hugo Distler’s Totentanz (1934), twee werken die nauw met elkaar verbonden zijn en ieder op geheel eigen wijze filosoferen over leven en dood.

In 1844 is in de Sint-Maartenskerk in Zaltbommel een muurschildering ontdekt die de middeleeuwse legende van Drie Levenden en Drie Doden verbeeldt. De afbeeldingen waren bedoeld om de kerkgangers te herinneren aan de broosheid en vergankelijkheid van het aardse bestaan. ‘Dit is precies de boodschap die door de Musikalische Exequien en de Totentanz wordt uitgedragen’, aldus dirigent Maarten Michielsen. ‘Daarom hebben we voor de Sint-Maartenskerk gekozen. De muurschildering vormt een prachtig decor voor dit concert’.

Schütz componeerde de Musikalische Exequien in opdracht van zijn landgenoot Von Reuß. De Duitse graaf wilde muziek voor zijn begrafenis. Hij had samen met Schütz een koperen doodskist besteld en die laten versieren met zelfgekozen bijbelteksten en strofen uit kerkliederen, gebaseerd op de thema’s dood, vergankelijkheid, wederopstanding en eeuwig leven. Deze teksten vormden de basis voor de Musikalische Exequien, de eerste uitvaartmis die in het Duits (in plaats van in het Latijn) werd uitgevoerd.

De Musikalische Exequien inspireerden Distler tot het componeren van zijn Totentanz. Net als Schütz zocht hij naar nieuwe manieren om de liturgie en bijbelteksten uit te drukken in muziek. De Totentanz bestaat uit vierstemmige 'Spruchmotetten', door het koor uitgevoerd, afgewisseld met gesproken dialogen van de Dood met een reeks personages, die door acteurs vertolkt zullen worden.

Tijdens de uitvoering van de Totentanz in Rotterdam zal een reeks door de koorleden geselecteerde afbeeldingen worden geprojecteerd. ‘Ik heb het koor gevraagd vrij associërend op zoek te gaan naar beelden die zij relateren aan de thematiek van het stuk dat we ten gehore brengen. Doordat iedereen z’n eigen associaties zal hebben bij het zien van de beelden, zal onze vertolking van Distler’s Totentanz door iedere toehoorder anders beleefd worden’, aldus dirigent Michielsen. ‘We zijn heel benieuwd naar de reacties van het publiek’, voegt hij toe.

Programma

Heinrich Schütz (1585 – 1672):
Musikalische Exequien

Hugo Distler (1908 - 1942):
Totentanz